Kringloopsluiting Cleantech Playground Amsterdam

De Cleantech Playground (CTP) is een proeftuin voor schone innovatieve technologie midden in de stad Amsterdam waarin wordt gestreefd naar (biologische) kringloopsluiting. Het concept wordt in Amsterdam Noord in twee aangrenzende gebieden gerealiseerd: een broedplaats voor creatieve ondernemers (De Ceuvel) en een drijvende woonwijk (Schoonschip).

Technologie

Voedselproductie (deels onder glas) wordt gecombineerd met decentrale energieopwekking, waterzuivering en verwerking van organisch afval met behulp van innovatieve technologie. Dit TKI-project ‘Kringloopsluiting Cleantech Playground’ richt zich op de waterketen van De Ceuvel, bestaande uit 15 kleine kantoorpanden (voormalige woonboten) en een restaurant.

Uitdaging

Het algemene doel van het project is demonstratie van lokale kringloopsluiting in de stad. Het primaire doel van het kleinschalige pilotproject in Amsterdam Noord is om te komen tot zo veel mogelijk lokale kringloopsluiting van de cyclus door de toepassing van innovatieve concepten en technologische oplossingen. De prestaties van in het bijzonder de watergerelateerde technologie zijn in dit TKI-project gemonitord en geëvalueerd om duidelijk de toepasbaarheid in een duurzame kringloopeconomie te tonen. De aanpak maakt inzichtelijk welke technologieën geschikt zijn en welke ontwikkelingen nog nodig zijn.

Van de volgende watertechnologieën worden de effectiviteit en gerelateerde aspecten onderzocht voor en/of op het terrein De Ceuvel:

• (Mogelijk) gebruik van lokale waterbron(nen) en (innovatieve) waterzuiveringstechnologie tot drinkwaterkwaliteit;
• Verwerking van toilet afval(water) en groente- en fruitafval in een kleinschalige zuivering met terugwinning van grondstoffen;
• Individuele grijswater afvalwaterzuivering per kantoor;
• Analyse van een voornamelijk centraal waterketensysteem (bestaande praktijk in Amsterdam/Nederland) ten opzichte van een meer decentrale lokale waterkringloop (De Ceuvel), o.a. door middel van Life Cycle Assessment en Quantitative Microbial Risk Assessment.

Daarnaast is er aandacht voor wetgeving, kosten en gebruikersgedrag en tevredenheid.

Oplossing

Uit het TKI-onderzoek rondom De Ceuvel kan worden geconcludeerd dat het composteren van fecaliën een lange periode vereist, want na 11 maanden van compostering voldeed de streptokokken-verlaging niet aan de aanbevelingen van de WHO. Het gebruik van composteringstoiletten wordt afgeraden. Gescheiden inzameling van afvalwaterstromen en -behandeling heeft echter potentieel en kan een circulaire economie ondersteunen, zoals bijvoorbeeld het winnen en hergebruiken van nutriënten. Low-tech behandeling van beperkte hoeveelheden grijs water met biofiltratie en planten is mogelijk. Lokale productie van drinkwater kan een lagere milieubelasting opleveren dan de huidige gecentraliseerde drinkwaterproductie, maar alleen als hernieuwbare energie wordt gebruikt. Hoewel lokaal geproduceerd drinkwater kan voldoen aan de veiligheidsnormen, is voldoende controle en onderhoud zeer uitdagend en duur, dus dit is vooralsnog niet aan te raden. Technisch is lokale kringloopsluiting haalbaar, maar gebruikersacceptatie en in het bijzonder de wetgeving kunnen verdere toepassing beperken. Juridische en institutionele aspecten in relatie tot lokale waterzuivering en kringloopsluiting zijn in ontwikkeling en momenteel niet altijd duidelijk. De ervaringen op De Ceuvel hebben reeds aangetoond dat het niet gemakkelijk is om lokale kringloopsluiting toe te passen in Nederland, maar meer onderzoek en ervaring met grotere, meer representatieve projecten is vereist. Belangrijke kwesties met betrekking tot verantwoordelijkheden, gebruikersacceptatie, gezondheids- en veiligheidsrisico’s, duurzaamheid en kostenreductie moeten daarbij verder worden onderzocht.

Downloads

• Verslag TKI symposium Decentrale water- en energieoplossingen 15-10-2015
• Intermediair weekblad, 3 sept. 2015 (pagina 7)
• Meer in het VPRO programma Tegenlicht van 23 maart 2014 De kracht van water.
• De Volkskrant (23/05/’15) ‘Je eigen mest en gas komt uit de wc‘
• Procedia Environmental Science Engineering & Management 3
• KWR 2016.081 TKI Loop-closure Cleantech Playground report