Nederlandse watertechnologiesector: constante economische groei met innovatie als drijvende kracht

Bedrijven in de watertechnologiesector hebben hoge verwachtingen van de groei in de toekomst. Ondanks de uitdagingen van de COVID-19-crisis, is de watertechnologiesector veerkrachtig gebleken en sterk blijven groeien, met innovatie als drijvende kracht. Dat blijkt uit het rapport ‘Innovaties voor waterkwaliteit en duurzame transities zorgen voor groei watersector’, een vijfjaarlijkse economische analyse in opdracht van het bestuur van het Topconsortium voor Kennis en Innovatie (TKI) Watertechnologie, uitgevoerd door BBO en SWECO.

Op 18 april overhandigde Anne Hummelen, programmadirecteur van TKI Watertechnologie, het rapport aan Tjerk Opmeer, waarnemend DG Bedrijfsleven en Innovatie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). De aanbieding van het rapport werd gecombineerd met een door het ministerie van EZK georganiseerde  rondetafelgesprek over hoe het nationale industriebeleid watertechnologiebedrijfsleven en -gebruikers kan helpen om marktkansen te benutten. “Watertechnologie speelt een essentiële rol in onze productiesystemen. De sector heeft veel groeikansen en is onmisbaar voor de weerbaarheid van onze economie. Vaak merken we pas hoe waardevol water is, als het er niet meer is” aldus Serpil Tascioglu, directeur Topsectoren en Industriebeleid bij EZK.

Omzetgroei

De groeiverwachtingen voor de watertechnologiesector zijn opvallend hoog, aangedreven door toenemende wereldwijde uitdagingen met betrekking tot water, klimaatverandering, en beleidsinvloeden zoals de Europese Kaderrichtlijn Water. Sinds 2012 laat de sector een constante groei zien, met een omzetgroei van 3 tot 7 procent in de periode 2017-2022. De omzet van de private bedrijven in de sector bedraagt nu naar schatting 6,5 tot 7,0 miljard euro. Daarbovenop komt nog een omzet van 2,7 miljard euro van de publieke sector: drinkwaterbedrijven en waterschappen. Bijna alle bedrijven verwachten groei in de komende vijf jaar. 80 procent van de bedrijven voorspelt zelfs een groei van meer dan 20 procent.

Om van deze groeikansen te profiteren en de export te vergroten, is vanuit de sector zelf het WTEX10-programma opgezet. Dit initiatief, vanuit het voormalig boegbeeld van de Topsector Water & Maritiem en het ministerie van EZK, biedt concrete ondersteuning aan mkb-bedrijven in de watertechnologie. Ondernemers Yousef Yousef (LG Sonic) en Coos Wessels (CirTec) zijn beiden voorbeelden van het groeipotentieel van Nederlands watertechnologie-mkb. “In Nederland blijven we lang in de pilotfase hangen, en dat is lastig voor klein mkb dat wil groeien. Het helpt als afnemers meer worden gestimuleerd om te investeren in innovatieve wateroplossingen en groter durven gaan denken.”

R&D-investeringen als sleutel tot succes

Sinds de eerste economische analyse in 2012 is het duidelijk dat investeringen in Research & Development (R&D) de drijvende kracht zijn achter de groei van de watertechnologiesector. Ongeveer 45 procent van de bedrijven in de sector investeert in R&D. Deze bedrijven worden steeds beter in het benutten van kennis van andere bedrijven, gespecialiseerde adviesbureaus, universiteiten en onderzoeksinstituten. Twee derde van de bedrijven die in R&D investeren geven aan dat dat heeft geleid tot omzetgroei. Dit  percentage is in de loop der jaren verder gestegen.

Werkgelegenheid gegroeid, maar tekort aan technisch personeel dreigt

De watertechnologiesector biedt werkgelegenheid aan ongeveer 34.000 mensen. Het rapport wijst op een positieve impact op werkgelegenheid, met een geschatte toename van 4 procent bij private bedrijven tussen 2017 en 2022. Een relatief groot deel daarvan is hoog opgeleid. Bovendien biedt de watertechnologiesector een bovengemiddelde toegevoegde waarde per werkzame persoon, wat resulteert in een sterke bijdrage aan het bruto binnenlands product. Opvallend is dat alle bedrijven het tekort aan technisch opgeleid personeel benoemen als het grootste knelpunt in de marktontwikkeling. Dit was in voorgaande jaren niet het geval.

De aanbevelingen uit het onderzoek benadrukken het belang van blijvende nationale en internationale samenwerking, ruimte blijven bieden aan innovatie voor vernieuwende technologie, het stimuleren van financiële regelingen, en het intensiveren van een strategie voor human capital. De deelnemers aan de ronde tafel waren het er over eens dat de verschillende initiatieven en programma’s in de sector nog meer effect zouden hebben als bedrijfsleven en overheid daar nauwer in samenwerken. Daarmee zetten we water beter op de kaart als essentieel onderdeel van maatschappelijke transities, en verzilveren we tegelijkertijd economische kansen.

Het volledige onderzoeksrapport is beschikbaar voor download via deze link.