TKI Oplossing rioolvet

De vervuiling van vet, olie en smeermiddelen – in het Engels vaak aangeduid met FOG – klontert samen en zet zich af op bijvoorbeeld pompgemalen. Als dit leidt tot verstopping of uitval van systeemonderdelen, kan dit gepaard gaan met hoge (maatschappelijke) kosten. Behalve benedenstrooms van het lozingspunt, kunnen deze problemen zich in de hele riolering voordoen. Ter illustratie: het kost een waterschap bijvoorbeeld bijna 3 euro om één liter vet uit het afvalwater te zuiveren. Dat is het dubbele van de kostprijs van vet in de winkel.

Technologie

Elke aanpak moet beginnen met preventieve maatregelen om vetlozing op het riool tegen te gaan. Als er desondanks teveel vet in het riool komt, zien gemeenten zich in sommige situaties genoodzaakt tot een curatieve aanpak. Zij kunnen hierbij gebruikmaken van Microcat®-BioPoP: een microbieel product dat op de markt is gebracht om vetophopingen in pompputten, afvoeren en riolen te bestrijden. Het product heeft een vaste, cilindrische vorm dat langzaam in water oplost. De microben en enzymen die erin zitten, komen vrij en breken het vet op biologische wijze af tot water en CO2. In Nederland en ook daarbuiten wordt het product op meerdere locaties ingezet om vetophoping in (riool)netwerksystemen van industrie en gemeenten te voorkomen. Bij gemeente Zoetermeer leidt dit bijvoorbeeld tot minder overlastmeldingen en lagere reinigingskosten, zo blijkt uit de praktijk.

Uitdaging

Voor waterschappen rijst de vraag wat het effect van een dergelijk product is op de bedrijfsvoering van de rioolwaterzuiveringsinstallatie. In een samenwerkingsverband binnen TKI Watertechnologie is deze vraag onderzocht.

Oplossing

Om aan te tonen of het product Microcat®-BioPoP de bedrijfsvoering van de rioolwaterzuivering eventueel nadelig kan beïnvloeden, is onderzoek uitgevoerd naar de samenstelling van het rioolwater (bekerglasexperimenten) en de zuiveringsefficiëntie (experimenten met bioreactoren) wanneer het product wordt toegepast. Daarnaast is met vergistingstesten gemeten wat het mogelijk effect is op de biogasproductie. Of door toepassing van het product eventueel ongewenste organische verbindingen vrijkomen, is nagegaan door een non-target screening en suspect-target screening. Al deze vormen van onderzoek wijzen uit dat als gevolg van het microbiële product de samenstelling van het rioolwater weliswaar wijzigt, maar dat er geen negatieve effecten zijn op de biologische processen in de rioolwaterzuivering, ook niet als het gaat om de biogasproductie. Het vrijkomen van additionele organische microverontreinigingen is niet aangetoond.

Aangezien toepassing van het vet-afbouwende product in het rioolsysteem veelal beperkt blijft tot een deelstroom van het totale influent van de rioolwaterzuivering, lijkt de conclusie gerechtvaardigd dat de waterschappen in hun bedrijfsvoering geen nadelige effecten hoeven te verwachten en dat zij en gemeenten het product goed kunnen gebruiken in hun strijd tegen vet.

Impact

Het project heeft ervoor gezorgd dat mogelijke bezwaren tegen het gebruik van Microcat®-BioPoP in de bestrijding van vetophopingen in pompputten, afvoeren en riolen grotendeels zijn weggenomen. In combinatie met de positieve prestaties van het product, zal dit leiden tot een toename in gebruik.

De beoogde omzet voor de Nederlandse markt bedraagt 60.000 euro voor de komende twee jaar. Op de lange termijn zal deze omzet hoger kunnen uitvallen wanneer steeds meer gemeenten overgaan tot het afkoppelen van gemengde rioolstelsels. In die gevallen nemen de problemen met vetten alleen maar toe. Ook het uitdragen van de onderzoeksresultaten naar het buitenland zal bijdragen aan een omzetstijging, deze is niet opgenomen in de schatting.