Callisto

Lekverliezen van drinkwater uit distributiesystemen vormen wereldwijd een erkend probleem. Drinkwaterbedrijven kennen een reeks van drijfveren om deze aan te pakken. Voor Nederland lijkt met name de imago-drijfveer van belang; in het buitenland gelden ook financiële, ecologische en juridische drijfveren.

In dit project ontwikkelden we een tool voor de evaluatie en operationele toepassing van meerdere lekdetectie en -lokalisatiemethoden in combinatie. De tool is gevalideerd door deze toe te passen op drie gebieden met verschillende kenmerken (o.a. omvang), gebruikmakend van historische en experimentele data.

Wanneer de inzichten en de tool beschikbaar zijn kunnen de Nederlandse drinkwaterbedrijven deze inzetten om hun lekverlies te beperken. Bovendien kunnen projectpartners de kennis en tool gebruiken om de Nederlandse expertise op het vlak van lage lekverliezen in te zetten om in het buitenland het lekverlies te helpen terug te dringen. Met name deze buitenlandse markt biedt een enorm potentieel, aangezien een groot deel van de wereld worstelt met lekverliespercentages van tientallen procenten.

Resultaten

De tool is getest met synthetische data (in de computer gesimuleerde lekken) en met in het veld gesimuleerde lekken (spuitests) in twee verschillende DMA’s in Nederland. Dit heeft voor synthetische lekken aangetoond dat de tool correct functioneert en in staat is om het juiste gebied voor de lekkages aan te geven (meestal binnen 100-200 meter van het werkelijke lek). Dit geldt ook voor significante ruisniveaus in de tijdreeksen (tot 10%), die kunnen worden beschouwd als representatief voor zowel onzekerheden in de metingen als de effecten van de stochastische watervraag. De toepassing van de tool op data van spuitests in het veld is in eerste instantie minder succesvol gebleken, maar de hieruit voortkomende inzichten bieden veel perspectief voor succesvolle veldtoepassing.

Succesvolle toepassing van de tool op praktijkdata wordt voorzien wanneer aan de volgende randvoorwaarden wordt voldaan:

1. Voor het opsporen van lekken dient een grondige analyse uit te worden gevoerd die zowel de timing als de omvang van de lekken vaststelt. De eerste wordt geïdentificeerd door alle geïmplementeerde methoden, de tweede in het bijzonder ook door VLPV/CFPD (Vergelijking van leveringspatroonverdeling, Comparison of Flow Pattern Distributions) en spectrale analyse.
2. Voor de lokalisatie van lekken dient te worden gezorgd dat het gebruikte hydraulische model voldoende representatief is voor de werkelijke hydraulische omstandigheden in het veld, zowel in termen van topologie/connectiviteit als in het bijzonder ook in termen van de watervraag. Beide aspecten zijn haalbaar. Hiermee komt het effectief detecteren en lokaliseren op basis van diverse methoden uit de wetenschappelijke literatuur binnen handbereik van de drinkwaterbedrijven.

Consortium