Duurzame waterketen en bodemenergiesysteem Lelystad Airport

Begin 2015 is voor Lelystad Airport het Luchtvaartbesluit bekrachtigd, waarmee de uitbreiding van de luchthaven officieel mogelijk is geworden. Omdat begonnen wordt vanuit een  “groene weide” situatie is dit een ideale kans om innovatieve concepten gericht op duurzaamheid verder te ontwikkelen en toe te passen. De focus ligt hierbij op het realiseren van een duurzame waterketen, waarbij (afval)water zoveel mogelijk wordt hergebruikt en reststoffen een hoogwaardige toepassing krijgen (resource recovery) en de bodem duurzaam ingezet kan worden als energiesysteem.

Technologie

De technologische focus ligt op het realiseren van een duurzame waterketen, waarbij afvalwater zoveel mogelijk wordt hergebruikt en reststoffen een hoogwaardige toepassing krijgen (resource recovery). Het bodemenergie onderzoek is gericht op het vormgeven van een nieuwe aanpak voor de regulering van ondergrondse bodemenergiesystemen.

Uitdaging

Eén van de uitdagingen is om de (afval)waterketen zo op te zetten dat dit resulteert in maximaal hergebruiken het terugwinnen van grondstoffen uit het afvalwater waardoorhet afvalwater niet naar een RWZI hoeft te worden afgevoerd. Een andere uitdaging is om zowel het water- als bodemenergiesysteem zo robuust op te zetten dat het mee kan groeien met de uitbreiding van de luchthaven en de omliggende bedrijventerreinen.

Oplossing

Volgens de berekeningen zal in de periode 2018 – 2043 de afvalwaterstroom groeien van ongeveer 4.200 i.e. naa maximaal 18.000 i.e. Dit wanneer alle voorzieningen en gebouwen zoals gepland worden gerealiseerd. Omdat de verwerking van afvalwater met de groei van het vliegveld toeneemt, is een concept ontwikkeld dat zich aanvankelijk richt op de productie van duurzame groene energie door middel van vergisting van het geconcentreerde afvalwater en het organische restaurantafval. In de loop van de tijd kan met de toename van de afvalwaterstroom het systeem doorontwikkeld worden naar een grondstoffenfabriek waar naast groene energie ook bijvoorbeeld cellulose, alginaat en struviet worden geproduceerd. Door gebruik te maken van waterzuinige apparaten, worden hoge concentraties verkregen in het afvalwater die een efficiënte productie van energie en grondstoffen mogelijk maken. Om de grondstoffenfabriek te realiseren, is het niet alleen zaak om naar de technologische ontwikkelingen te kijken, maar ook naar het proces van aanbesteding en de afzetmarkt van de producten (grondstoffen). Het product zal daadwerkelijk afgenomen moeten worden en de consument moet er ook klaar voor zijn. Daarom is het van belang om potentiele afnemers te betrekken bij de ontwikkeling van een grondstoffenfabriek, waarbij de projectpartners Lelystad Airport en Lelystad Airport Businessparkals launching customer kunnen optreden voor bijvoorbeeld toiletpapier gemaakt van uit afvalwater teruggewonnen cellulose.

Voor de toepassing van bodemenergie als duurzame thermische energiebron blijken er geen belemmeringen te zijn. Het tweede watervoerend pakket is hiervoor geschikt. Voor geothermie, het winnen van thermische energie uit de diepe bodem, is de potentie op deze locatie minder groot.

Op basis van een inschatting van de energievraag van de verwachte ontwikkelingen is vastgesteld dat de ruimte in de bodem onvoldoende is bij toepassing van de algemene regels zoals weergegeven in het Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen. Er is danonvoldoende ruimte om alle initiatieven te accommoderen, waardoor er coördinatie nodig is om optimaal en duurzaam gebruik van de bodem te waarborgen.

Voor de feitelijke benodigde opslag is echter voldoende ruimte in de ondergrond aanwezig om de gebouwen van bodemenergie te voorzien. Er is een ordeningsplan opgesteld waarmee met eenvoudige en doelmatige regels ruimte en ordening is gecreëerd, zodat de verwachte vraag naar bodemenergie kan worden geaccommodeerd en duurzaam gebruik van de bodem op lange termijn is gewaarborgd.

De regels van het ordeningsplan, welke voldoende flexibel is om blijvend maatwerk te leveren bij het inpassen van nieuwe gebouwen, is van kracht zodra de gemeente Lelystad en de provincie Flevoland het gebied hebben aangewezen als zogenaamd interferentie gebied en via een beleidsregel van toepassing maakt op dat interferentiegebied.