Hergebruik van coagulant uit waterijzer (HerCauWer)

Bij de zuivering van drinkwater ontstaat in Nederland vrijwel altijd waterijzer. Door dit materiaal met zuur te behandelen, kunnen we hier weer ijzerzouten van maken, die opnieuw als flocculatiemiddel in drinkwater- of afvalwaterzuivering kunnen worden toegepast.

Hergebruik van ijzerzouten

Bij de winning en zuivering van drinkwater wordt vrijwel altijd waterijzer (ijzerslib) gevormd, ofwel door beluchting van ijzerhoudend grondwater, ofwel door toevoeging van ijzerzouten als flocculatiemiddel. Door dit ijzerslib met zuur te behandelen kan er opnieuw ijzerzout uit gemaakt worden, dat kan worden hergebruikt als flocculatiemiddel in afvalwater- of drinkwaterzuivering. Op deze manier kunnen we het materiaal hergebruiken en de kringloop sluiten.

Onderzoek naar technische en economische haalbaarheid

In het recente verleden zijn pogingen gedaan om op deze manier ijzerzouten opnieuw te gebruiken. In eerste instantie is nagegaan waar mogelijke problemen te verwachten waren in het proces. Vervolgens is in laboratoriumexperimenten uitgezocht wat de samenstelling van waterijzer van verschillende locaties is, en op welke wijze het ijzer het beste geëxtraheerd kan worden. Vervolgens is onderzocht hoe het geëxtraheerde ijzer functioneert als vlokmiddel in vergelijking met commerciële vlokmiddelen, en hoe eventuele problemen met schuimvorming zouden kunnen worden voorkomen. Het bleek dat het rendement van de ijzerextractie afhankelijk is van het type slib, maar dat in bepaalde gevallen een efficiënte extractie (tot wel 99%) goed mogelijk is, en het extract in coagulatie-experimenten dezelfde resultaten geeft als commerciële ijzerzouten. Inmiddels is een pilot-onderzoek uitgevoerd waarbij geëxtraheerd ijzer is ingezet als vlokmiddel in afvalwaterzuivering van RWZI Bath, omdat voor toepassing in drinkwaterprocessen certificering nodig is. Het bleek dat het HerCauWer vlokmiddel tot dezelfde waterkwaliteit leidde als commercieel vlokmiddel, en ook in de eigenschappen van het gevormde slib werd geen verschil waargenomen. Per g ijzer werd zelfs een iets hogere fosfaatverwijdering waargenomen: de Fe/fosforverhouding voor HerCauWer vlokmiddel was 0,19, terwijl die voor het commerciële materiaal 0,28 was.

Circulair proces bevordert duurzaamheid

Het gebruik van flocculatiemiddelen draagt voor een groot deel bij aan de voetafdruk van een drinkwaterzuivering. Bovendien zijn drinkwaterbedrijven op zoek naar toepassingsmogelijkheden van het gevormde slib. LCA-studies hebben aangetoond dat het vormen van flocculatiemiddel uit waterijzer en hergebruik van het aldus gevormde flocculatiemiddel een aanzienlijke verlaging van deze voetafdruk kan opleveren. Bovendien lijkt het HerCauWer vlokmiddel ook wat kosten betreft concurrerend te zijn met commerciële ijzerzouten. Het toepassen van waterijzer uit de drinkwaterzuivering als vlokmiddel in afvalwaterzuivering is hier mee mooi praktijkvoorbeeld van een circulaire toepassing.